Plannen windenergie op zee 2030-2050
Windenergie op zee is een van de belangrijkste pijlers van het klimaatbeleid. In 2050 willen we dat onze energievoorziening klimaatneutraal is. Dit betekent dat de manier waarop wij energie gebruiken niet bijdraagt aan klimaatverandering. Het opwekken van windenergie op zee is hierbij onmisbaar. Wat zijn de plannen voor 2030-2050?
Doelstelling
Er is meer windenergie op zee nodig om in 2030 de klimaatdoelstelling van 55% minder CO2-uitstoot te halen. In 2022 verhoogde het kabinet de doelstelling voor windenergie op zee van 11 naar 21 gigawatt (GW) rond 2030/2031. Dan leveren de windparken op zee 16% van de benodigde energie in Nederland. Dat is ongeveer 75% van ons huidige elektriciteitsverbruik.
De verwachting is dat ons elektriciteitsverbruik toeneemt. En dat we hierdoor in de periode na 2030 nog meer windenergie op zee nodig hebben. Toekomstscenario’s over energiesystemen (vraag en aanbod) en de Noordzee Energie Outlook geven aan dat dit in 2050 tussen de 38 en 72 GW zal zijn.
Visie kabinet
Wat is nodig om na 2030 meer windenergie op zee op te wekken? Minister Jetten van Klimaat en Energie informeerde de Tweede Kamer in september 2022 over de visie van het kabinet op de verdere realisatie van windenergie op zee na 2030. De hoofdpunten van deze visie in het kort:
- Het kabinet wil de samenleving op tijd verduurzamen. Daarom richt het kabinet zich op de opwek van ongeveer 50 GW windenergie op zee in 2040. En ongeveer 70 GW in 2050.
- Het kabinet verwacht dat we de opgewekte windenergie op zee in de toekomst voor een groot deel omzetten in waterstof. En dat we in verder gelegen gebieden op zee zogenaamde 'energy hubs' ontwikkelen. Dit zijn knooppunten in een energiesysteem met energie uit verschillende bronnen.
- Het kabinet start het Ontwikkelprogramma Energiesysteem Noordzee. Dit programma zorgt ervoor dat er op tijd nieuwe technieken en beleidskaders zijn voor de verdere groei van windenergie op zee na 2030.
- In de Routekaart Windenergie op zee staat de planning van concrete projecten die we gaan realiseren. De routekaart kijkt ongeveer 10 jaar vooruit. We passen de kaart steeds aan.
- De Rijksoverheid blijft bij het 'one-stop-shop'-principe voor de vergunning van de opwek van windenergie en het Net op zee. Dit betekent dat een projectontwikkelaar van windparken op zee dan voor alle informatie en vergunningen terecht kan bij de Rijksoverheid.
Lees meer over de visie:
Partiële herziening van het Programma Noordzee
Door de verhoogde doelstelling voor windenergie van 11 naar ruim 21 GW, zijn meer windenergiegebieden nodig. Het Noordzeeakkoord is een belangrijk uitgangspunt voor de opwek van meer windenergie op zee. Hierin staat dat we onderzoeken of er ruimte is voor extra windparken op zee. In het Programma Noordzee 2022-2027 wees het kabinet hiervoor de windenergiegebieden Nederwiek, Lagelander en Doordewind aan. Ook schrapte het kabinet de eerder aangewezen gebieden Hollandse Kust (zuidwest) en Hollandse Kust (noordwest). Deze gebieden waren minder wenselijk voor de ecologie, scheepvaart en visserij.
De kabinetsvisie verhoogt de doelen voor de opwek van windenergie op zee opnieuw. Het kabinet wijst daarom nieuwe windenergiegebieden aan om deze doelen waar te kunnen maken. Dit doet het kabinet in de zogenaamde 'Partiële herziening van het Programma Noordzee'. In het eerste kwartaal van 2023 komt het kabinet met een plan hoe we dit gaan invullen (ambitie, aandachtspunten en planning).
Routekaart windenergie op zee
De Routekaart windenergie op zee laat zien waar windparken liggen of komen. En welke windenergiegebieden op zee aangewezen zijn om in de toekomst windparken te bouwen. De routekaart kijkt ongeveer 10 jaar vooruit. Download de routekaart hieronder.
In juni 2022 publiceerde het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) de aanvullende Routekaart Windenergie op zee 2030.
In 2024 vult het ministerie de routekaart aan met de nieuw aangewezen gebieden van de Partiële herziening van het Programma Noordzee.
Webinar: Routekaart 2030/2031
Op 11 april 2022 hoorden stakeholders alles over de nieuwe routekaart 2030/2031. Ook kregen zij uitleg over het aanwijzen van de windenergiegebieden in het Programma Noordzee 2022-2027. Kijk het webinar hiernaast terug. En lees de vragen en antwoorden die de deelnemers stelden hieronder.
Marktupdate
In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hebben we een marktupdate windenergie op zee laten schrijven (Dutch Offshore Wind Market Report 2023). Hierin leest u dat Nederland de doelstellingen voor windenergie op zee in 2023 ruimschoots haalt. De marktupdate is op 25 april 2023 overhandigd aan Giles Dickson, CEO van WindEurope. Het is een overzicht van de belangrijkste feiten en cijfers van de Nederlandse sector voor windenergie op zee.
Nieuwe projecten
De minister wil daarnaast de vraag naar en het aanbod van windenergie op zee (gebruik en opwek) beter op elkaar afstemmen. Dit doen we door samen te werken met de sector met de grootste vraag: de industrie. Samen voegen we nieuwe projecten toe aan de routekaart en selecteren we zogenaamde 'aanlandlocaties' in het Programma Verbindingen Aanlanding Windenergie op Zee (VAWOZ). Op een aanlandlocatie brengen we de elektriciteit van windparken op zee naar land via het hoogspanningsnet.
Lees meer over het Programma Verbindingen Aanlanding Windenergie op Zee (VAWOZ)
Afspraken en mijlpalen
Om de kabinetsvisie voor windenergie op zee uit te voeren, zijn er belangrijke afspraken gemaakt (beleidsagenda) met een aantal concrete mijlpalen. Deze komen terug in verschillende plannen en programma’s:
Vaststellen richtdoelen voor de opwek van windenergie op zee voor 2035, 2040 en 2050 (2e kwartaal 2023)
- Onderzoek naar mogelijk hergebruik van gasinfrastructuur op de Noordzee voor waterstof (najaar 2022)
- Uitwerken van de marktordening (welke bedrijven mogen actief zijn op de markt) en de mogelijke rol van een publieke netbeheerder voor waterstof op zee (najaar 2022)
- Start innovatieprogramma energiehubs en waterstof op zee (najaar 2022)
- Opstellen Energie Infrastructuur Plan Noordzee 2050 (inclusief opties voor hergebruik bestaande gasinfrastructuur). Eind 2022 resultaten eerste verkenning (eind 2023)
- Maken van een breder beleidskader (marktordening, regulering en tender) voor waterstof op zee en energiehubs (en voor eventueel benodigde wetgeving daarna) (2022-2023)
- Ontwerpen van een tender voor de vergunningen van de kavels in de routekaart windenergie tot 2031 die nog niet vergeven zijn (goed voor ongeveer 21 GW elektriciteit) (4e kwartaal 2022)
- Aanwijzen van nieuwe windenergiegebieden en zoekgebieden na 2031 in de Partiële herziening Programma Noordzee 2022-2027 (keuze voor ambitie, scope en tijdspad) (1e kwartaal 2023)
- In beeld brengen van de mogelijkheden voor aanlanding elektrisch en moleculen in Programma VAWOZ 2031-2040 (2024)
- Aanvullen Routekaart windenergie op zee met projecten na 2031 (2024)
Vragen over windenergie op zee?
Mail naar woz@rvo.nl
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat